Asset Publisher Asset Publisher

Bory Chrobotkowe – bogactwo wśród ubóstwa

„Bory Chrobotkowe koło Bytomca” - ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej, a w szczególności ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo to główny cel realizowanego w Nadleśnictwie Cybinka projektu środowiskowego.

     W roku 2017 została podpisana umowa o dofinansowanie działań pomiędzy Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych, a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Od tego momentu wszedł w życie „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe” (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020). Priorytetem projektu jest ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu poprzez aktywną ochronę przyrody i edukację ekologiczną z naciskiem na ochronę zagrożonych gat. i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000.
Natura 2000 – program sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważane są za cenne i zagrożone w skali całej Europy
 
Inwentaryzacja przyrodnicza to podstawa!
 
     W ramach realizowanego przez Lasy Państwowe przedsięwzięcia, dwa lata temu, leśnicy wykonali inwentaryzację przyrodniczą na terenie obszarów leśnych Nadleśnictwa Cybinka. Polegały one na ustaleniu faktycznego obszary występowania płatów chrobotkowych. W efekcie tych działań czynną ochroną objęto rozległe płaty unikatowych siedlisk borów chrobotkowych na prawie 500 ha. Warto podkreślić, że Bory  Chrobotkowe  koło  Bytomca  stanowią  specjalny  obszar ochrony siedlisk, mający znaczenie w skali całej Unii Europejskiej. Regionalny  Dyrektor  Ochrony  Środowiska  w Gorzowie Wielkopolskim ustanowił dla tego obszaru specjalny program działania o nazwie: „Plan Zadań Ochronnych PLH080048”.
 
Charakterystyczny dla suchego boru sosnowego widok – ściółka idealna do zbierania grzybów i … rozwoju porostów (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
 
Cel uświęca środki …
 
     Celem realizowanego od roku 2018 przedsięwzięcia w Nadleśnictwie Cybinka jest obniżenie poziomu obecności drewna martwego oraz utrzymanie luźnego i przerywanego zwarcia drzewostanów na całkowitej powierzchni siedliska. 
Co to oznacza? - paradoksalnie najsuchsze i najuboższe postaci subkontynentalnych borów sosnowych, porastające siedliska boru suchego (najuboższej formy siedliska leśnego) zostaną dodatkowo zubożone. Jednym słowem leśnicy, poprzez ręczne zbieranie obumarłych części drzew (pni, gałęzi), dbają o to by stworzyć odpowiednie warunki do rozwoju runa chrobotkowego.
 
Bory sosnowe w Leśnictwie Maszewo – widok z lotu ptaka  (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
 
W Nadleśnictwie Cybinka chrobotek reniferowy porasta ok. 500 ha borów!
 
     Gatunek tego porostu (połączenie grzyba z glonem) występuje we Amerykach, Europie, Azji oraz na wielu wyspach, a zatem jego zasięg jest wyjątkowo rozległy. Szczególnie upodobał sobie półkulę północną, aż po Szetlandy, Grenlandię i północne wybrzeża Ameryki Północnej. W tundrze często zwartymi łanami porasta duże powierzchnie. W Polsce jest pospolity na obszarze niemal całego kraju, lecz wyjątkowo rzadko tworzy tak rozległe zespoły roślinne jak w Nadleśnictwie Cybinka. Rośnie na ziemi, w miejscach słonecznych, najczęściej na wydmach, wrzosowiskach, oraz w świetlistych lasach sosnowych. Z racji swoich naturalnych cech i preferencji w cybińskich borach znalazł sobie idealne warunki do rozwoju – i leśnicy w tym mu pomagają.
 
Płat chrobotka reniferowego (łac. Cladonia rangiferina) – rośnie tan, gdzie nic nie chce rosnąć  (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
 
Ochrona przyrody jest bezcenna!
 
     Czynna ochrona gatunkowa, na tak rozległym obszarze, jest wyjątkowo kosztowna. Na szczęście z pomocą przyszły możliwości jakimi są fundusze ze środków Unii Europejskiej, w tym przypadku na poziomie aż 85%. W sumie do projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych przystąpiło 105 nadleśnictw z  terenu całego kraju. Kwota dofinansowania realizowanego programu do roku 2023 wynosi 21 909 333,39 mln PLN.
 
 

Jesteśmy przygotowani do zmian klimatu !

Tak wygląda nowy samochód patrolowo-gaśniczy zakupiony przez Lasy Państwowe dzięki dofinansowaniu z funduszy unijnych.

Samochód patrolowo-gaśniczy to wielozadaniowa terenówka marki Ford typu pick-up, ze specjalną zabudową przystosowaną do montażu zestawu gaśniczego i zbiornika na wodę o pojemności 400 l. Ta wielkość może wydawać się skromna, ale to specyfika samochodu lekkiego. Na dodatkowym wyposażeniu auta znajduje się też podręczny sprzęt gaśniczy m.in. hydronetki, szpadle, węże oraz pilarka. W przeciwieństwie do ciężkich lub średnich samochodów używanych przez Straż Pożarną jego atutem jest właśnie waga i znacznie lepsze możliwości poruszania się po drogach nieutwardzonych oraz w miejscach, które leżą praktycznie poza zasięgiem większych i cięższych pojazdów.

Nadleśnictwo Cybinka zaliczone jest do najwyższej, I kategorii zagrożenia pożarowego. Nowe auto zastąpi prawie 20-letniego, wysłużonego land rovera, uzupełniając system ochrony przeciwpożarowej nadleśnictwa, na który składają się m.in. wieże obserwacyjne, sieć dróg dojazdowych i punkty czerpania wody.

Koszt jednego samochodu wraz z wyposażeniem (m.in. agregat, zbiornik, węże) to ok. 170 tys. zł. Pojazd jest przeznaczony do patrolowania, samodzielnego gaszenia pożarów lasu w fazie początkowej (w szczególności pożarów pokrywy gleby), dogaszania pożarzysk,  kontroli  innych zagrożeń pożarowych występujących w bliskim sąsiedztwie lasów, a także do prowadzenia wspólnych działań z jednostkami PSP na terenach leśnych. Patrole obszarów leśnych odbywają się w okresie podwyższonego zagrożenia pożarowego, trwającego od marca do października.

Zakup lekkich samochodów o funkcji patrolowo-gaśniczej stanowi część większego projektu ochrony przeciwpożarowej, na który Lasy Państwowe uzyskały wsparcie z unijnego Programu Infrastruktura i Środowisko. Bierze w nim udział 135 z 430 nadleśnictw w całej Polsce. Celem projektu jest przygotowanie lasów i leśnictwa do zmian klimatu (zwłaszcza w kontekście prognozowanego ocieplenia i wzrostu częstotliwości występowania suszy), a dokładnie sprawne lokalizowanie źródeł zagrożenia i minimalizowanie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach.

 

Więcej na temat projektu można przeczytać na stronie Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. 

 


Förderung der grenzüberschreitender Zusammenarbeit

Im Jahre 2014 hat die Oberförsterei Cybinka das Projekt mit dem Titel „Förderung der grenzüberschreitenden Zusammenarbeit zwischen der Oberförsterei Cybinka und dem Landratsamt Bautzen Kreisforstamt" abgewickelt. Der Projektpartner seitens Sachsens ist das Landratsamt Bautzen Kreisforstamt mit Sitz in Kamenz.

Der Projektpartner seitens Sachsens ist das Landratsamt Bautzen Kreisforstamt mit Sitz in Kamenz (www.landkreis-bautzen.de).

Im Rahmen des Projekts wurde die Homepage der Oberförsterei Cybinka modernisiert, auf der das  Informationsmaterial über die Projektpartner in drei Sprachen vorbereitet wurde: Polnisch, Deutsch und Englisch.

Unter www.cybinka.zielonagora.lasy.gov.pl kann man interessante Informationen über Wälder, Natur und  Sehenswürdigkeiten finden. Es gibt auch notwendige Informationen, die man kennen muss, wenn man sich in den Wäldern bewegt, Aktuelles und Wissenswertes sowie Ankündigungen der interessantesten Ereignisse. Die schöne graphische Darstellung der Homepage weckt Interesse am Besuch in der Oberförsterei Cybinka.

Das Projekt hat zur Entwicklung der Zusammenarbeit mit den Förstern aus Sachsen beigetragen und viel Neues in die gegenseitige Verständigung der polnischen und deutschen Förster eingebracht. Dies betrifft nicht nur Unterschiede in den Vorschriften auf der Bundes- sondern auch Landesebene.

Das Projekt „Förderung der grenzüberschreitenden Zusammenarbeit zwischen der Oberförsterei Cybinka und dem Landratsamt Bautzen Kreisforstamt" wurde aus den Mitteln des Kleinprojektefonds von der Europäischen Union im Rahmen des Operationellen Programms der Grenzüberschreitenden Zusammenarbeit POLEN-SACHSEN 2007-2013 mitfinanziert.    

 

Projekty i fundusze

Nadleśnictwo Cybinka prowadzi szereg działań mających na celu pozyskanie środków zewnętrznych na zadania związane w głównej mierze z działaniami ochronnymi, przyrodniczymi oraz edukacyjnymi.

W ostatnim okresie zrealizowano następujące projekty: 
  1. Realizacja zadań z zakresu edukacji leśnej - Roboty budowlane realizowane w ramach edukacji przyrodniczo – edukacyjnej na terenie Nadleśnictwa Cybinka obejmujące wykonanie drewnianej wieży widokowej na terenie użytku ekologicznego Gęsie Błota. Zadanie realizowane w roku 2007, dofinansowane z Budżetu Państwa, w kwocie  30000,00zł.
  2. Realizacja Krajowego Programu zwiększania Lesistości oraz pielęgnacja i ochrona upraw i młodników powstałych w jej wyniku, lata 2007 – 2008, program dofinansowany ze środków Budżetu Państwa w kwocie  – 91606,60zł.
  3. Uzupełnienie sieci zbiorników zabezpieczających pobór i gromadzenie wody do celów gaśniczych w lasach Nadleśnictwa Cybinka. Zadanie realizowane w roku 2009, dofinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie 238092,14zł.
  4. Realizacja przedsięwzięcia pn: „Rozwój zaplecza szkółkarskiego szkółki leśnej Radzików Nadleśnictwa Cybinka". Zadanie obejmowało budowę systemu nawadniania szkółki leśnej wraz z budową przepompowni wody, zbiornika na wodę nitek rozprowadzających wodę wraz ze zraszaczami. Zadanie realizowane w latach 2010 – 2011 dofinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie 435956,89zł
  5. Przebudowa drogi pożarowej nr 7 – zadanie finansowany ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w ramach programu: „Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich", działania: ,,Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzenie instrumentów zapobiegawczych" schemat: II. Wprowadzanie elementów zapobiegawczych na terenach zaliczonych do dwóch najwyższych kategorii zagrożenia pożarowego. Zadane zostało zrealizowane w roku 2012, wartość dofinansowania wyniosła 283218,00zł.
  6. Budowa obiektów małej retencji  - zadanie realizowane w ramach programu pn: „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych" w ramach działania 3.1 Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego priorytetu III Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska, Programu Operacyjnego Infrastruktura i środowisko na lata 2007-2013. Program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Projekty w trakcie realizacji: 

  1. „Realizacja zadań w ramach projektu współfinansowanego przez stowarzyszenie Gmin RP, Euroregion, Sprewa-Nysa-Bóbr o nr. 594/FMP/13 pn: Prowadzenie działań edukacyjnych w oparciu o sieć transeuropejskich korytarzy migracyjnych dla dzikich zwierząt w obszarze Południowa Brandenburgia – Województwo Lubuskie w ramach Funduszu Małych Projektów i dla Projektów Sieciowych z Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie projektu współfinansowanego przez Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion „Sprewa-Nysa-Bóbr", umowa nr. 594/FMP/13. Całkowita wartość projektu wynosi 17646,90 euro
  2. „Promocja współpracy transgranicznej Nadleśnictwa Cybinka i Landratsamt Bautzen Kreisforstamt w ramach Funduszu Małych Projektów z Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska – Saksonia 2007 - 2013". Całkowita wartość projektu wynosi 8450,00 euro.