Projekty i fundusze unijne
Bory Chrobotkowe – bogactwo wśród ubóstwa
„Bory Chrobotkowe koło Bytomca” - ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej, a w szczególności ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo to główny cel realizowanego w Nadleśnictwie Cybinka projektu środowiskowego.
W roku 2017 została podpisana umowa o dofinansowanie działań pomiędzy Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych, a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Od tego momentu wszedł w życie „Kompleksowy projekt ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych na obszarach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe” (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020). Priorytetem projektu jest ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu poprzez aktywną ochronę przyrody i edukację ekologiczną z naciskiem na ochronę zagrożonych gat. i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000.
Natura 2000 – program sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważane są za cenne i zagrożone w skali całej Europy
Inwentaryzacja przyrodnicza to podstawa!
W ramach realizowanego przez Lasy Państwowe przedsięwzięcia, dwa lata temu, leśnicy wykonali inwentaryzację przyrodniczą na terenie obszarów leśnych Nadleśnictwa Cybinka. Polegały one na ustaleniu faktycznego obszary występowania płatów chrobotkowych. W efekcie tych działań czynną ochroną objęto rozległe płaty unikatowych siedlisk borów chrobotkowych na prawie 500 ha. Warto podkreślić, że Bory Chrobotkowe koło Bytomca stanowią specjalny obszar ochrony siedlisk, mający znaczenie w skali całej Unii Europejskiej. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim ustanowił dla tego obszaru specjalny program działania o nazwie: „Plan Zadań Ochronnych PLH080048”.
Charakterystyczny dla suchego boru sosnowego widok – ściółka idealna do zbierania grzybów i … rozwoju porostów (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
Cel uświęca środki …
Celem realizowanego od roku 2018 przedsięwzięcia w Nadleśnictwie Cybinka jest obniżenie poziomu obecności drewna martwego oraz utrzymanie luźnego i przerywanego zwarcia drzewostanów na całkowitej powierzchni siedliska.
Co to oznacza? - paradoksalnie najsuchsze i najuboższe postaci subkontynentalnych borów sosnowych, porastające siedliska boru suchego (najuboższej formy siedliska leśnego) zostaną dodatkowo zubożone. Jednym słowem leśnicy, poprzez ręczne zbieranie obumarłych części drzew (pni, gałęzi), dbają o to by stworzyć odpowiednie warunki do rozwoju runa chrobotkowego.
Bory sosnowe w Leśnictwie Maszewo – widok z lotu ptaka (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
W Nadleśnictwie Cybinka chrobotek reniferowy porasta ok. 500 ha borów!
Gatunek tego porostu (połączenie grzyba z glonem) występuje we Amerykach, Europie, Azji oraz na wielu wyspach, a zatem jego zasięg jest wyjątkowo rozległy. Szczególnie upodobał sobie półkulę północną, aż po Szetlandy, Grenlandię i północne wybrzeża Ameryki Północnej. W tundrze często zwartymi łanami porasta duże powierzchnie. W Polsce jest pospolity na obszarze niemal całego kraju, lecz wyjątkowo rzadko tworzy tak rozległe zespoły roślinne jak w Nadleśnictwie Cybinka. Rośnie na ziemi, w miejscach słonecznych, najczęściej na wydmach, wrzosowiskach, oraz w świetlistych lasach sosnowych. Z racji swoich naturalnych cech i preferencji w cybińskich borach znalazł sobie idealne warunki do rozwoju – i leśnicy w tym mu pomagają.
Płat chrobotka reniferowego (łac. Cladonia rangiferina) – rośnie tan, gdzie nic nie chce rosnąć (fot. B. Lenard, Nadleśnictwo Cybinka)
Ochrona przyrody jest bezcenna!
Czynna ochrona gatunkowa, na tak rozległym obszarze, jest wyjątkowo kosztowna. Na szczęście z pomocą przyszły możliwości jakimi są fundusze ze środków Unii Europejskiej, w tym przypadku na poziomie aż 85%. W sumie do projektu ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych przystąpiło 105 nadleśnictw z terenu całego kraju. Kwota dofinansowania realizowanego programu do roku 2023 wynosi 21 909 333,39 mln PLN.
